A organización ecoloxista Greenpeace, advirte de que as circunstancias excepcionais nas que ha inmerso ao mundo a crise do COVID-19 poden servir de aprendizaxe para reducir as miles de mortes que a mala calidade do aire provoca cada ano
O descenso no tráfico rodado, principal fonte de emisións en España, permite rexistrar mínimos históricos na contaminación do aire na primeira semana desde que se anunciou o estado de alarma, que se cumpre mañá
A menos coches, menos contaminación. Mañá cúmprese unha semana desde que o Goberno anunciou o Estado de Alarma e os datos son rotundos. A redución de ao redor do 60% do tráfico rodado en Madrid e Barcelona provocou o esborralle tamén dos seus niveis de contaminación: os valores medios de dióxido de nitróxeno apenas alcanzaron esta semana o 40% do límite fixado pola Organización Mundial da Saúde (OMS) e a Unión Europea (UE).
“É evidente que bastan uns días sen tráfico para despexar a atmosfera. Dunha situación tan difícil como a que estamos a vivir deberiamos extraer unha lección: non deberiamos vacilar á hora de tomar medidas contundentes sempre que se poña en risco a saúde das persoas”, destacou Adrián Fernández, responsable da campaña de Movilidad de Greenpeace.
En concreto, desde que o martes 10 de marzo comezasen as primeiras medidas de contención, como o teletraballo ou a suspensión de clases, os niveis de NON2 en Madrid* baixaron día tras día. Unha redución que se fixo patente a partir da aplicación do estado de alarma o sábado 14, medida que limitaba drasticamente o uso do vehículo particular. Desde entón a media da rede apenas chega ao 40% do límite legal de 40 mcg/ m3, un limiar que Madrid incumpriu cada ano desde que en 2010 entrase en vigor a normativa europea.
Tamén en Barcelona* a contaminación baixou de forma moi similar. Desde a activación da alerta o 14 de marzo os niveis de NON2 esborralláronse cumprindo con fartura o valor límite, que en 2019, por exemplo, incumpriuse nas estacións máis próximas a lugares de elevado tránsito, como Eixample ou Gràcia-Sant Gervasi.
“Estes rexistros confirman que o automóbil é o principal contaminante nas cidades españolas. A baixada sen precedentes do tráfico por estrada permitiu reducir a contaminación en cuestión de horas, a pesar de que outras fontes como as calefaccións dos fogares e o transporte público han seguido funcionando. Un descenso axudado pola meteoroloxía do pasado luns, que permitiu eliminar a ‘boina’ case perenne que cobre ambas as cidades”, sinalou Fernández.
Medidas para o futuro
Este descenso da contaminación non é unha sorpresa á vista do sucedido en China hai dous meses. No país orixe da crise do COVID-19 as emisións de NON2 viviron unha redución sen precedentes por mor das restricións de tráfico, un efecto que primeiro foi visible en Wuhan, epicentro do coronavirus, pero que despois se estendeu a todo o conxunto do país asiático.
Con todo, Greenpeace resalta que a prioridade indiscutible neste momento ha de ser a loita contra a pandemia e anima ás administracións a que, tras o estado de alerta, analicen as consecuencias derivadas dunhas circunstancias excepcionais, como é a mellora da calidade do aire. Desta forma, poderán tomarse as medidas necesarias para garantir que non se volvan a incumprir os niveis máximos de contaminación fixados pola OMS unha vez superada a crise.
O pasado mes de febreiro, Greenpeace estimou que 4,5 millóns de persoas falecían cada ano pola contaminación do carbón, o petróleo e o gas en todo o mundo e denunciou que as substancias procedentes da queima de combustibles fósiles ( micropartículas, óxidos de xofre e de nitróxeno) supoñen uns custos sanitarios de 21.751 millóns de euros só en España, equivalente ao 1,68% do noso PIB.