spot_img
InicioReportaxesO Centro Nacional de Investigacións Oncolóxicas crea un rato que reproduce a...

O Centro Nacional de Investigacións Oncolóxicas crea un rato que reproduce a síndrome Noonan, unha das chamadas enfermidades raras

Centro-Nacional-Investigacións-Oncolóxicas-crea-rato-reproduce-síndrome-Noonan-enfermidade-rara

A síndrome Noonan é unha enfermidade rara que padecen en España entre 20.000 e 40.000 persoas e está caracterizado por patoloxías como menor estatura, alteracións cardíacas, faciais e esqueléticas, estenosis pulmonar e maior incidencia de trastornos hematológicos, principalmente leucemia mieloide xuvenil, ou leucemia infantil.

Noonan provoca unha menor estatura e alteracións cardíacas

Desde o punto vista xenético, esta síndrome está asociado a mutacións en 11 xenes diferentes, entre eles o xene K-Nivel, que pertence á mesma vía de sinalización celular: a vía NIVEL/MAPK.

O rato axuda a determinar as alteracións físicas asociadas

A pesar de que as mutacións no xene K-Nivel non son as máis frecuentes -afectan a entre un 2 e un 5% dos pacientes-, están asociadas ás manifestacións máis agresivas da enfermidade.

A investigación abre o camiño para desenvolver tratamentos

O equipo do Grupo de Oncoloxía Experimental do Centro Nacional de Investigacións Oncolóxicas (CNIO) desenvolveu un modelo de rato que expresa a mutación de K-Nivel máis frecuente nos pacientes con síndrome Noonan e que reproduce os seus trazos máis representativos.

Animais para avanzar nos tratamentos
Dada a gran variedade de mutacións que causan esta síndrome, a importancia destes modelos animais radica en que poden axudar a determinar as alteracións físicas asociadas a cada unha delas”, explicou Isabel Hernández-Porras, primeira asinante do artigo publicado na revista Proceedings of the National Academy of Sciences (PNAS).

Así, estes modelos permitirán desenvolver tratamentos específicos para cada unha das mutacións e realizar un mellor seguimento clínico dos pacientes”, sinalou.

O estudo é fundamental para ampliar os coñecementos actuais da síndrome e abrir a posibilidade ao desenvolvemento de tratamentos. “Vimos, do mesmo xeito que outros grupos de investigación, que a gravidade ou intensidade de cada unha das alteracións está asociada non só á mutación á que se atribúe a síndrome [neste caso no xene K-Nivel], senón a cambios no resto do xenoma“, afirma Hernández-Porras.

“Estes modelos de rato axudarannos a entender que outras modificacións teñen un efecto beneficioso ou prexudicial nesta síndrome, sobre as que dirixir futuros tratamentos”, subliñou.

Probas cun tratamento prenatal
Os investigadores xa probaron un tratamento preventivo cun inhibidor de MEK xa comercializado (un tipo de inhibidor da transducción de sinais), que aplicaron aos ratos con esta alteración xenética en K-Nivel desde a súa etapa embrionaria até o destete.

Observamos que desaparecían todas as alteracións relacionadas co desenvolvemento: ao termo do tratamento, o corazón, os trazos faciais e o tamaño do rato eran normais”, afirma Hernández-Porras.

“Con todo, a leucemia, que adoita manifestarse nun 10 % dos pacientes Noonan, permanecía. Cremos que podería haber outras rutas que inflúen na súa aparición e desenvolvemento“, indicou.

Pola súa banda, Alberto J. Schuhmacher, investigador participante no estudo, cre que “nos próximos anos podería facerse un diagnóstico prenatal similar ao que se realiza para a síndrome de Down”.

Neste sentido, propón secuenciar o xenoma do feto mediante análise de células extraídas do líquido amniótico ou do ADN fetal presente no sangue materno.

“Cando estes modelos de rato fixéronnos avanzar no coñecemento destas enfermidades e desenvolver fármacos máis precisos, poderíanse tratar defectos embrionarios sen prexudicar a saúde da nai ou do feto”, prognostica.

Importancia dun diagnóstico adecuado
Este modelo tamén confirma que as distintas mutacións dan lugar a síndromes similares en aparencia, polo que os investigadores advirten da necesidade de deixar de clasificalos en función dos trazos físicos observados, o que en ocasións leva a diagnósticos equivocados.

“É necesario facer clasificacións baseadas en secuenciación xenética, para que no futuro poida aplicarse a cada paciente o tratamento máis adecuado ao seu caso”, conclúe Schuhmacher.

*Este traballo levouse a cabo en colaboración cos grupos de investigación de Xosé R. Bustelo no Centro de Investigación do Cancro de Salamanca; Manuel Desco no Instituto de Investigación Sanitaria de Gregorio Marañón e Christopher Heeschen no CNIO.

O estudo foi financiado pola Fundación Ramón Areces, o European Research Council e o FIS do Instituto de Saúde Carlos III

RTVE/CNIO

- Publicidade -spot_img