O alcalde de Baiona, Ángel Rodal, xa ten nas súas mans o orzamento para restaurar as dúas pezas do cruceiro da Ramallosa, o brazo sur, e, a parte superior que dá soporte á cruz, que foron recollidas por parte de operarios municipais do fondo do río Miñor o pasado xoves 13 de outubro. As pezas do conxunto situado no centro da ponte románico da Ramallosa atópanse nas dependencias municipais, a disposición da Dirección Xeral de Patrimonio da Xunta para a súa reposición.
Rodal, e a concelleira de Urbanismo, Ana Simons, reuníronse a semana pasada coa restaurada encargada do proxecto para concretar os traballos para levar a cabo. O Concello de Baiona solicitou orzamento á mesma empresa especializada que se encargou de redactar a actuación de Nigrán, BIC Materiais e Conservación S.L.. A intervención contempla a retirada da parte da cruz que quedou ‘in situ’ para o seu posterior traslado ata o taller de restauración desta e dos dous fragmentos depositados no Concello de Baiona. Procederase á limpeza puntual dos dous brazos da cruz e a adhesión con pernos de poliéster e fibra de vidro e resina epoxi. Tamén levará a cabo a reintegración matérica e cromática das unións entre as roturas.
O rexedor, sinala que o arranxo deste elemento patrimonial “é fundamental pola súa importancia patrimonial e histórica. Ademais, por el transcorre un importante número de peregrinos que cada vez é maior co recente recoñecemento do Camiño da Costa como ruta xacobea oficial por parte da Xunta.”
O consistorio baionés quere ir un paso máis aló e non contempla unicamente a restauración do emblemático cruceiro senón que tamén encargou á empresa especializada un orzamento para a restauración do pavimento do monumento.
A ponte do século XIII, teñen un pavimento constituído por laxas de granito de diferentes tamaños e grosores tomadas con argamasa. Este losado está desgastado polo uso ao longo dos anos, actualmente, nalgúns puntos perdeu tanto as laxas como a argamasa de unión entre as mesmas, existindo algúns buracos onde faltan estas, o que favorece á acumulación de lixo no seu interior e, na época de choivas, tamén de auga que filtra cara o interior da estrutura da ponte, favorecendo a deterioración.
Polo que se contempla que será necesario revisar o estado do pavimento para reparar aquelas zonas que o precisen.
“Procederase á limpeza das xuntas e os buracos do losado. Para posteriormente proceder ao encintado das xuntas con argamasa con morteiro bastardo de area, cemento branco e cal hidráulico natural puro. Colocaranse as laxas que faltan e nivelarase as que o necesiten. Ademais, aplicaráselle un tratamento hidrofugante”, matizou Rodal.
O alcalde de Baiona puxo a disposición do seu homólogo nigranés este proxecto “para que a actuación leve a cabo na totalidade do monumento xa que a custodia compartida da ponte románico que representa a estampa da comarca obriga a ambos os concellos a repartirse o mantemento dos 36 metros da calzada do estuario do Miñor, cuxa fronteira a delimita o emblemático cruceiro de San Telmo.”
Neste sentido, Rodal estivo a conversar co rexedor de Nigrán para acordar como se ían a levar a cabo ambas as actuacións.
O proxecto de recuperación total, que conta cunha presuposta contorna aos 3.500 € vai ser asumido con fondos propios de ambos os Concellos
“Espero que o traballo realizado polo noso veciño sirva para axilizar a recomposición do cruceiro. Nigrán esperou nove meses polo permiso. Esperemos que os pasos dados por concello veciño supoñan xa un punto de partida para a reparación completa e podamos adherirnos ao mesmo”, destacou Rodal.
Os investigadores fixan a súa construción no século XIII, ordenada por San Telmo, patrón dos navegantes, sobre as ruínas dun anterior viaduto romano. As lendas locais apuntan a este santo como autor dun milagre que o protexeu dunha forte tormenta. Unha obra de enxeñería medieval con dez arcos de medio punto sobre o río Miñor polo que discorren o Camiño Real e o Camiño Portugués dá Costa, sobre o que discorren numerosos veciños, peregrinos e turistas cada día.
