O cambio climático, destrución de mares e bosques e gobernantes que non apostan por defender o medio ambiente son algúns dos principais perigos según organizaciones como Greenpeace.
O Día da Terra (22 de abril) debe ser unha data para render homenaxe ao planeta. Con todo, neste 2017 non parece haber moitos motivos para a celebración. Empezabamos o ano coa investidura do ‘antiambientalista’ Donald Trump como presidente do segundo país máis contaminante do mundo e, tan só catro meses despois, no noso país anunciábase o recorte do 45% aos orzamentos destinados ao cambio climático. Así as cousas, sería bo aproveitar este Día da Terra para poñer o foco en as principais ameazas ambientais do momento que, inevitablemente, empeorarán se non se toman medidas oportunas e urxentes.
Avanza o cambio climático
O ano 2016 foi o máis caloroso desde que se ten constancia (1880), con récords de temperaturas constantes. O uso de enerxía procedente de combustibles fósiles fixo que a temperatura en España incrementouse en 1,5 graos no últimas tres décadas e prevese que aumente entre 1 e 6 graos para final do noso século.
A este risco sen precedentes, hai que sumar o que supón a enerxía nuclear. Moitas das nosas centrais están obsoletas e son perigosas (leste mesmo mes de abril, Almaraz acumulaba senllos fallos nos seus dous reactores en tan só 48 horas). E, aínda por riba, non só pagamos os custos de operación ás compañías que fornecen electricidade, combustibles ou carburantes, senón que ademais estamos obrigados por lei a pagar os custos dos danos que producen e finalmente ser quen vivo enfermos pola contaminación, á vez que perdemos os nosos ecosistemas.
Grazas ao uso das renovables, outra enerxía é posible. E estamos a tempo. En Greenpeace estan a traballar na futura Lei de Cambio Climático. Pedimos o peche das térmicas de carbón e nucleares e, entre outras cousas, estamos a levar a cabo unha recollida de firmas esixindo ao Goberno o fin de todas as subvencións aos combustibles fósiles e que traballe con urxencia por un sistema enerxético 100% renovable, eficiente, intelixente e democrático. (Ver Informes de Revolución Enerxética)
Desaparecen as abellas e con elas nosa comida
O próximo mes de maio a Comisión Europea podería decidir se se prohiben ou non algúns insecticidas neonicotinoides que son unha das principais causas de que, nos últimos 30 anos, xa se reduciu en máis dun 25% a poboación de abellas en Europa. Trátase dun problema moi serio, tendo en conta que as abellas, e outros insectos polinizadores, son responsables de máis do 70% da polinización dos cultivos que consumimos.
O pasado mes de marzo, máis de 40 entidades ecoloxistas, do sector apícola e agrarias, asinaban unha carta aberta pedindo á ministra de Agricultura e Pesca, Alimentación e Medio Ambiente, Isabel García Tejerina, o seu apoio á prohibición total de tres insecticidas neonicotinoides (imidacloprid, clotianidina e o tiametoxam), dos que existen evidencias do seu perigo. Unha de elas, Greenpeace está a recoller firmas neste momento para concienciar á sociedade e trasladar ao goberno a vontade da cidadanía sobre a protección dos polinizadores.
Mares de plástico
Aínda por riba, a sobrepesca que padecen os nosos mares (máis do 85% de poboacións de peixes no Mediterráneo e o 40% no Atlántico están sobreexplotadas), enfróntanse tamén a unha avalancha de plásticos de 8 millóns de toneladas anuais, o que equivale, por exemplo, a 800 veces o peso da Torre Eiffel. O crecemento do plástico é tan incesante que para 2020 o seu ritmo de produción aumentaría un 900% con respecto a 1980. Os plásticos que chegan ao mar, ademais de matar a miles de animais por asfixia ou outras causas, están a ser inxeridos por peixes e mariscos que, posteriormente, comemos os humanos. O actual sistema de xestión de residuos xa non é capaz de dar resposta ao crecente abandono de plásticos e non se están tomando as medidas necesarias para controlalo.
Menos verde
Este ano parece volver con forza á opinión pública o debate sobre o consumo humano de aceite de palma pero, tras este cultivo tropical, hai un grave problema ambiental. O Parlamento Europeo sinalaba, a principios deste mes, a demanda internacional de aceite de palma como un dos principais causantes da deforestación en países como Indonesia. Este aceite converteuse no máis utilizado do mundo (cada cidadán europeo consome un 60 kg ao ano), polo que a súa demanda disparou o cultivo. Países como Indonesia, o principal produtor mundial, perdeu xa máis dun millón e medio de hectáreas pola súa plantación (unhas dúas veces a extensión de Alemaña), disparando a emisión de gases de efecto invernadoiro. Dáse o paradoxo que o 50% das importacións de aceite de palma da UE destínanse ao sector do transporte, aos mal chamados biocarburantes. Ademais deste sector, son cómplices do problema os xigantes da alimentación mundial e algunhas entidades financeiras que apoian este sector.
Consumíndonos
Segundo o Programa de Nacións Unidas para o Medio Ambiente, se continuamos coa actual pauta de consumo, e co probable aumento da poboación mundial a máis de 9.000 millóns de persoas, farían falta tres planetas para manter os actuais patróns de vida e consumo dos países enriquecidos. As nosas tendencias actuais de consumo están a contribuír á destrución dos recursos naturais do planeta. Só a modo de exemplo, o consumo de lagostinos provocou a desaparición dos bosques costeiros de manglares de Ecuador. A súa extracción provoca a morte de 150.000 tartarugas ao ano. (Un quilo de lagostinos provoca que 20 kg doutras especies morran e arróxense ao mar).
