spot_img
InicioReportaxes195 anos do nacemento dunha galega universal: Concepción Arenal

195 anos do nacemento dunha galega universal: Concepción Arenal

195-anos -nacemento-galega-universal-Concepción-Arenal-poeta-ensistaHoxe cúmplense 195 anos do nacemento dunha galega universal: Concepción Arenal, poeta, ensista e comprometida con seu tempo

Poeta e ensaísta comprometida, esta galega contribuíu a levantar os primeiros alicerces do feminismo español ao mesmo nivel que nomes tan ilustres deste movemento como Clara Campoamor.

Con obras tan explícitas como «Cartas aos delincuentes», «Oda á escravitude» ou «O cárcere chamado Modelo» demóstrase o compromiso dunha muller que foi a primeira de España en obter o título de Visitadora de Cárceres de Mulleres.

«Odia o delito e compadece ao delincuente», adoitaba dicir esta galega que contribuíu a edificar o movemento feminista no século XIX

No século XIX, ser muller e estar en prisión era unha pena máis grande que a propia condena. Unha situación pola que moitas tiñan que pasar soas, repudiadas e esquecidas pola sociedade. Poucos, moi poucos, prestaban atención a unhas mulleres castigadas á peor das indiferenzas. Só unas poucas valentes atrevéronse a levantar a voz e atendelas. Concepción Arenal era unha delas. «Odia o delito e compadece ao delincuente», dicía mentres viaxaba de cárcere en cárcere atendendo a aquelas que tentaban simular a vida.

Concepción Arenal Ponche (Ferrol, 31 de xaneiro de 1820 – Vigo, 4 de febreiro de 1893) foi unha importante escritora española realista vinculada ao pioneiro movemento feminista de finais do século XIX

195-anos -nacemento-galega-universal-Concepción-Arenal-poeta-ensista

 

 

 

 

 

 

Monumento a Concepción Arenal en Ferrol

Nada nunha casa do barrio coñecido como Ferrol Lanuxe, o seu pai, Anxo Arenal Custa, foi un eminente militar (sarxento maior, rango equivalente ao de Tenente Coronel con funcións mixtas de Intervención e Intendencia) que sufriu moitas veces represión pola súa ideoloxía liberal e por estar en contra do réxime absolutista do rei Fernando VII. A consecuencia das súas estancias en prisión, caeu enfermo e morreu en 1829, quedando Concepción orfa de pai aos 9 anos. Nese mesmo ano, marcha coa súa nai, María Concepción Ponche Mandiá Tenreiro e as súas dúas irmás, Luisa e Antonia, a Armaño (Cantabria), a casa da súa avoa paterna, onde recibiu unha férrea formación relixiosa. Un ano despois, falece a súa irmá Luisa. En 1834 trasládanse a Madrid, con axuda do seu parente Antonio Tenreiro, segundo Conde de Vigo, onde Concepción estuda nun colexio para señoritas. Sete anos despois entra, contra a vontade da súa nai, como oínte na Facultade de Dereito da Universidade Central de Madrid, vestindo roupas masculinas, posto que na época a educación universitaria estaba vedada ás mulleres. Vestida tamén de home, Concepción participa en faladoiros políticos e literarios, loitando así contra o establecido na época para a condición feminina.

Acabada a carreira, casou en 1848 co tamén avogado e escritor Fernando García Carrasco. Anos despois colaborarían xuntos no xornal liberal A Iberia, ata que en 1857 Fernando morreu de tuberculose. Concepción, viúva e con dous fillos (Fernando, 1850 e Ramón, 1852), trasladouse a Potes (Cantabria), onde coñece a un mozo músico Jesús de Mosteiro, alumno de Santiago Masarnau Fernández, primeiro presidente das Conferencias de San Vicente de Paúl, que a convida a fundar en 1859 o grupo feminino das Conferencias de San Vicente de Paúl para axuda dos pobres. Para elas, Concepción escribe en 1860, A beneficencia, a filantropía e a caridade, que dedica á Condesa de Espoz e Mina, e que presentará ao concurso que convoca a Academia de Ciencias Morais e Políticas, baixo o nome do seu fillo Fernando, que ten entón 10 anos. Despois dunha serie de conflitos sobre a forma incorrecta de introducir o seu escrito no concurso, concédeselle o premio e será a primeira muller premiada pola Academia.

En 1863 convértese tamén na primeira muller que recibe o título de Visitadora de Cárceres de Mulleres, cargo que ostentou até 1865. Posteriormente publicou libros de poesía e ensaio como Cartas aos delincuentes (1865), Oda á escravitude (1866) ?que foi premiada pola Sociedade Abolicionista de Madrid?, O reo, o pobo e o verdugo ou A execución da pena de morte (1867). En 1868, é nomeada Inspectora de Casas de Corrección de Mulleres, e tres anos despois, en 1871, comeza a colaborar coa revista A Voz da Caridade, de Madrid, na que escribe durante catorce anos sobre as miserias do mundo que a rodea.

En 1872 funda a Construtora Benéfica, unha sociedade que se dedica á construción de casas baratas para obreiros. Posteriormente tamén colabora organizando en España a Cruz Vermella do Socorro, para os feridos das guerras carlistas, póndose á fronte dun hospital de campaña para os feridos de guerra en Miranda de Ebro. En 1877 publica Estudos Penais.

Monumento-Concepción-Arenal-Poeta-Esaista-Galega-Univeral-195-anos-nacemento

 

 

 

 

 

 

Monumento a Concepción Arenal na Coruña.

Con Concepción Arenal nace o feminismo en España. Como os krausistas outorga á educación e instrución da muller un papel fundamental, pois Concepción dirá que a muller non ten outra carreira que o matrimonio. Pois os homes aprenden un oficio, as mulleres non. Os oficios que a muller pode desempeñar serían:relojera, tenedora de libros de comercio, pintora de louza, mestra, farmacéutica, avogada, médica de nenos e mulleres e sacerdote (non monxa). Nunca se debe dedicar á política nin á vida militar. Instrución que a muller debe procurar, pois dirá dos homes que teñen inclinacións de sultán, reminiscencias de salvaxe e pretensións de sacerdote. As críticas que dirixe ao clero serán: En xeral é moi ignorante, non querer á muller instruída, é mellor auxiliar, mantela na ignorancia. Concepción Arenal, unha pensadora do catolicismo social, como mostra na Voz da caridade, e como tal reivindícaa a xesuíta J. Alarcón en Razón e Fe, 1900-1902, ao ser o ideal dun feminismo aceptable, por ser genuinamente español e integramente católico. Concepción Arenal, autora pouco lida e citada de forma descontextualizada, foi para a maioría dos católicos da súa época unha heterodoxa. Coa creación da Acción Católica da Muller, o feminismo católico e conservador propugnado polo Movemento católico, realizará un constante labor de fustrigación ao feminismo católico e reformista arenaliano, que a principios do século XX representa a Asociación Nacional de Mulleres Españolas.

Concepción Arenal actuou como intermediaria de Réinaa María Vitoria de España, que desde o exilio, seguiu até o último instante da súa vida mandando moitas axudas para españois necesitados, coa esixencia de que os donativos se fixesen anonimamente.2

Morreu o 4 de febreiro de 1893 en Vigo (Pontevedra), onde foi enterrada. É o seu epitafio a lema que a acompañou durante toda a súa vida: Á virtude, a unha vida, á ciencia. Con todo, a súa frase máis celebre foi probablemente  “Odia o delito e compadece ao delincuente”, que resume a súa visión dos delincuentes como o produto dunha sociedade reprimida e represora.

Na actualidade, a figura de Concepción Arenal nomea moitas rúas da maioría de cidades españolas, así como bibliotecas e centros culturais que lembran o labor dunha pioneira.

Fuente: wp

- Publicidade -spot_img